خود فراموشی  گزیده جلسه اول

خود فراموشی
گزیده جلسه اول

یکی از بلایایی که دامن بشر را گرفته، مسئله‌ی بحران هویت است. از آن‌جا که این بلا مربوط به حقیقت انسان است، اختصاص به یک منطقه‌ی جغرافیایی، نژاد خاص، رنگ خاص، آیین خاص یا جنسیت خاص ندارد، بلکه بین افراد بشر رایج است.
بحران هویت، یعنی گم‌شدن جایگاه و منزلت انسان که از آن در فضای بین المللی به ازخودبیگانگی، و در مباحث معرفتی تحت عنوان خود فراموشی یاد می‌کنند.
در این‌باره امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: مشمول رحمت الهی است، کسی‌که خود را آماده‌ی جاودانگی می‌کند و بداند اصل او از کجاست، رشد او در کجاست و بسوی کجا سیر می‌کند.

💠 خود آگاهی، یعنی داشتن یک تصویر روشن از انسانیت در مقابل یک تصویر غلط و مبهم، که پیامد آن اضطراب (نگرانی‌های خاص در نهاد انسان)، وسوسه‌های فکری (خطورات ذهنی بدون دلیل که دعوت به شر می‌کند و واضح‌ترین پیامدش انکار خدا و دین است)، خود باختگی (دل‌سپردن به سبک زندگی دیگران بدون دانستن دلیل)، ضعف اراده (مسئولیت گریزی) و زیاده‌خواهی است.
طبق آیه ۶۷ سوره توبه، (خدا فراموشی) تنها عامل خود فراموشی‌ است.

🔹وقتی انسان خودش را فراموش می‌کند، برای بازگشت باید خدا را به زندگی‌اش برگرداند.
خدا در قرآن خودش را با برجسته‌ترین صفت، یعنی رحمت معرفی می‌کند. در سوره حجر آیه ۴۹ می‌فرماید: به بنگان من خبر بده بی‌تردید من بسیار غفار و مهربان هستم.
رحمت از نظر لغت یعنی اعطاء بدون عوض.
تنها موجودی که احسان می‌کند و مقابل ندارد خداوند است. لذا رحمت، خاص اوست.
رحمت اولین واژه‌ای است که خداوند در گفتگوی خود با حضرت آدم، با آن واژه تکلم کرده است.
رسول اکرم می‌فرمایند: خداوند روح را در انسان دمید و تبدیل به بشر متعادل شد، آنگاه او نشست و عطسه کرد. از درون مُلهم شد که بعد از عطسه بگوید اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ اَلْعالَمِينَ. خدا در پاسخ او و در اولین کلام الهی فرمود: رحمت خدا بر تو ای آدم.

💢 خصوصیات رحمت الهی
۱. خدا صدور رحمت را بر خودش لازم کرده است. (آیه ۱۳ سوره انعام)
رسول اکرم در مقام دعا می‌فرمایند: منزه است آن خدایی که رحمت را بر خودش واجب کرده است قبل از این‌که دست به آفرینش بزند.
۲. رحمت خداوند گسترده و بی‌نهایت است لذا از بی‌نهایت هرچه مصرف شود چیزی کم نمی‌شود.
در آیه ۱۴۷ سوره انعام می‌فرماید: پیامبر ما! اگر تو را تکذیب کردند، به‌ آن‌ها بگو پروردگار شما صاحب رحمت گسترده است.
رسول اکرم می‌فرمایند می‌دانی چرا خدا را الرَّحمَن الرَّحیم می‌گویند؟ رحمن یعنی صاحب رحمت گسترده و رحیم یعنی صاحب رحمت دائمی.
در دعای هر روزه‌ی ماه رجب آمده است: ‌هرکسی از تو (خدا) هرچیزی بخواهد به او می‌دهی و حتی ‌هرکسی هم نخواهد به او می‌دهی، حتی هرکسی هم تو را نمی‌شناسد به او عنایت می‌کنی از باب رحمتت.
گستردگی رحمت در دعای علوی مصری آمده است.
در اول دعا حضرت امام عصر(عج) این‌‌طور شروع می‌کنند: کیست که با تو حرفی به میان گذاشته باشد و تو اجابت نکرده باشی. کیست که از تو درخواست کرده باشد و تو عنایت نکرده باشی؟ کیست که با تو راز دل گفته باشد و تو ناامیدش کرده باشی؟‌ یا نزدیکی به تو را خواسته باشد و تو گفته باشی دور شو؟ پروردگار من! همین فرعون همراه با لجاجت، انکار و نافرمانی تو، و ادعای خدایی برای خودش (با این‌که تو می‌دانی توبه نمی‌کند، بازنمی‌گردد، ایمان نمی‌آورد و دلش نرم نمی‌شود) ولی دعای فرعون را هم اجابت کردی و از باب کرم و جود خود که منشعب از رحمت توست، خواسته‌اش را برآورده کردی.

🔸امام صادق(ع) می‌فرمایند: کارگزاران فرعون نزد او رفتند و گفتند: آب نیل خیلی فروکش کرده و در این فروکش کردن هلاکت ما (هم دام و کشاوزی و هم تشنگی) است. کاری بکن.
گفت: بروید تا من مسئله را حل کنم. شب از ساحل نیل وارد رود شد و دستش را بسوی آسمان بلند کرد.
خدایا تو می‌دانی من هم می‌دانم کسی قدرت ندارد این آب را برگرداند مگر تو. آب را برگردان، آبرویِ منِ فرعون را نَبَر. صبح که شد همه دیدند آب سرشار است.

خدایا تو می‌دانی که ما هم می‌دانیم غیر تو کسی نمی‌تواند این وضعیت ما را درست کند. او لجاجت داشت اما ما لجاجت نداریم. خداوند یک ‌گلایه دارد: فزرندان آدم! با من به انصاف رفتار نمی‌کنید. من با نعمت‌هایی که به شما می‌دهم، اظهار دوستی می‌کنم اما شما با گناهان خود با من دشمنی می‌کنید. من رحمت خود را بسوی شما نازل می‌کنم اما گناهان‌ شما بسوی من بالا می‌آید.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
استاد سیدمحمدباقر علوی تهرانی
جلسه ۱ | احیاء شب 19 ماه رمضان
مسجد حضرت امیر علیه السلام
موضوع: خود فراموشی

@Fares_ir